Praca w niepełnym wymiarze

Informacje

Wielkość firmy	Każda Firma
Główny beneficjent	Kobiety W Ciąży Pracownicy Będący Rodzicami Najmłodsi Pracownicy Pracownicy Dojrzali
Koszty	Niskie
Charakter pracy	Wszystkie Rodzaje Pracy

Co to jest?

Praca wykonywana w niższym wymiarze godzinowym niż przewidziany dla etatu w danej grupie zawodowej. W przypadku większości stanowisk będzie to praca w wymiarze poniżej 40 godzin tygodniowo, ale są takie zawody, w których wymiar etatu jest niższy (np. w zawodzie nauczyciela wynosi 18 godzin). Faktyczna liczba godzin pracy zależy od ustaleń pomiędzy pracodawcą i pracownikiem, najczęściej wiąże się z zatrudnieniem w wymiarze około 20-29 godzin tygodniowo, co odpowiada ½ lub ¾ 40-godzinnego etatu. Od ustaleń pomiędzy pracodawcą i pracownikiem zależy też harmonogram pracy niepełnoetatowca, który może pracować:

codziennie, ale w zmniejszonej liczbie godzin,
w wybrane dni tygodnia w pełnym wymiarze,
elastycznie w skali dnia i/lub tygodnia, w zależności od potrzeb pracodawcy i swoich możliwości.

Zatrudnienie w niepełnym wymiarze daje m.in. możliwość dzielenia pracy oraz podejmowania zatrudnienia podczas urlopu wychowawczego.

Główny beneficjent

Praca w niepełnym wymiarze to znakomite rozwiązanie dla wielu różnych grup, np.:

pracowników uczących się, którzy łączą pracę zawodową z nauką w szkole czy na uczelni,
pracowników na urlopie wychowawczym,
pracowników wracających do pracy po dłuższej przerwie, np. spowodowanej chorobą,
pracowników starszych, którym zależy na stopniowym ograniczaniu swojej aktywności zawodowej,
pracowników sprawujących opiekę nad osobami zależnymi,
osób niepełnosprawnych, które nie są w stanie pracować w pełnym wymiarze godzin.

Korzyści

Dla pracodawcy	Dla pracownika
Ograniczenie kosztów pracy i kosztów rekrutacji Możliwość lepszego dostosowania liczby pracowników i godzin pracy do potrzeb firmy. Szybszy powrót pracownicy po przerwie na urodzenie dziecka Krótszy etap ponownego wdrożenia w obowiązki po urlopie macierzyńskim/rodzicielskim lub dłuższym zwolnieniu Możliwość korzystania z wiedzy i doświadczenia pracownika w trakcie urlopu wychowawczego Utrzymanie w firmie pracowników starszych. Dostęp do dodatkowych grup docelowych podczas rekrutacji (np. pracownicy niepełnosprawni) Satysfakcja i zaangażowanie pracowników Lojalność	W zależności od sytuacji pracownika: możliwość stopniowego wdrażania się w obowiązki zawodowe po przerwie związanej z pojawieniem się dziecka w rodzinie lub po dłuższym zwolnieniu lekarskim możliwość zdobywania doświadczeń zawodowych już na etapie nauki możliwość podjęcia pracy przez osobę niepełnosprawną możliwość stopniowego wycofywania się z życia zawodowego w przypadku starszych pracowników. Utrzymanie ciągłości zatrudnienia Dodatkowe źródło dochodów w czasie gdy pracownik nie ma możliwości podjęcia pracy na etacie.

Dla pracodawcy

Dla pracownika

Ograniczenie kosztów pracy i kosztów rekrutacji
Możliwość lepszego dostosowania liczby pracowników i godzin pracy do potrzeb firmy.
Szybszy powrót pracownicy po przerwie na urodzenie dziecka
Krótszy etap ponownego wdrożenia w obowiązki po urlopie macierzyńskim/rodzicielskim lub dłuższym zwolnieniu
Możliwość korzystania z wiedzy i doświadczenia pracownika w trakcie urlopu wychowawczego
Utrzymanie w firmie pracowników starszych.
Dostęp do dodatkowych grup docelowych podczas rekrutacji (np. pracownicy niepełnosprawni)
Satysfakcja i zaangażowanie pracowników
Lojalność

W zależności od sytuacji pracownika:

możliwość stopniowego wdrażania się w obowiązki zawodowe po przerwie związanej z pojawieniem się dziecka w rodzinie lub po dłuższym zwolnieniu lekarskim
możliwość zdobywania doświadczeń zawodowych już na etapie nauki
możliwość podjęcia pracy przez osobę niepełnosprawną
możliwość stopniowego wycofywania się z życia zawodowego w przypadku starszych pracowników.

Utrzymanie ciągłości zatrudnienia
Dodatkowe źródło dochodów w czasie gdy pracownik nie ma możliwości podjęcia pracy na etacie.

Charakter prowadzonej działalności, ewentualne ograniczenia

W niepełnym wymiarze czasu pracy może być wykonywany każdy rodzaj pracy, pod warunkiem, że istnieje możliwość takiego zorganizowania pracy, by krótsza praca jednej osoby nie dezorganizowała pracy pozostałych.

Ryzyka

Konieczność dostosowania organizacji pracy do zatrudnienia niepełnoetatowego
Trudniejsza ewidencja czasu pracy
Mniejsza integracja pracowników niepełnoetatowych z resztą zespołu

Rekomendacje

Precyzyjne określenie w umowie wymiaru czasu pracy.
Określenie w rozkładzie czasu pracy, w jakich dniach i po ile godzin pracownik ma wykonywać pracę – zgodnie z systemem pracy, w jakim pracuje.
Stosowanie zasady proporcjonalności przy określaniu wynagrodzenia i wymiaru urlopu.
Równe traktowanie pracowników niepełnoetatowych i pozostałych.
Zawarcie w umowie informacji o dopuszczalnym limicie godzin dodatkowej pracy ponad przyjęty wymiar czasu pracy.
UWAGA! Jeśli pracownik uprawniony do urlopu wychowawczego zwróci się do pracodawcy z wnioskiem o obniżenie wymiaru etatu, pracodawca jest zobowiązany pozytywnie rozpatrzeć taki wniosek.
Wykorzystywanie różnych możliwości organizacji pracy, jakie daje praca niepełnoetatowa, np. równoważnego czasu pracy, czy telepracy.

Uwarunkowania prawne

Jak zorganizować pracę w niepełnym wymiarze czasu pracy?
Kiedy pracownik może obniżyć wymiar etatu zamiast korzystać z urlopu wychowawczego?

Zobacz także

Dzielenie pracy