Kompensowanie nadgodzin dniami wolnymi

Za pracę w godzinach nadliczbowych poza wynagrodzeniem przysługuje pracownikowi dodatek pieniężny. Jego wysokość jest uzależniona od tego, kiedy miała miejsce praca w nadgodzinach. Może on wynosić:

•  100% stawki godzinowej- jeśli praca w nadgodzinach odbywała się: w nocy; w niedziele i święta, które nie były dla pracownika dniami pracy, w dniu wolnym od pracy udzielonym pracownikowi w zamian za pracę w niedzielę lub w święto 
• lub 50%, jeśli odbywała się w każdym innym dniu. 

Pracodawca ma jednak także możliwość  zrekompensowania pracownikowi dodatkowej pracy czasem wolnym. W zależności od tego, czy to pracownik czy pracodawca wnioskuje o taką rekompensatę będzie ona dokonywana w różnych proporcjach. W przypadku wniosku pracownika, za każdą nadgodzinę będzie mu się należała godzina czasu wolnego (proporcje 1:1), natomiast w przypadku wniosku pracodawcy będzie to 1,5 godziny (proporcje 1:1,5). W pierwszym przypadku pracownik ma też wpływ na termin odbioru czasu wolnego.

Czas wolny za nadgodziny może być odbierany w postaci dni wolnych lub pojedynczych godzin.  Pracodawcy zwykle chętnie przystają na wnioski pracowników dotyczące rekompensaty za nadgodziny, w przeciwnym razie muszą bowiem wypłacić im dodatkowe wynagrodzenie. 

Wszyscy pracownicy, którzy są zainteresowani większą ilością czasu wolnego. Korzystając z rekompensaty za pracę w godzinach nadliczbowych, pracownik może zaplanować różne prywatne sprawy, oszczędzając jednocześnie przysługujące mu dni urlopu wypoczynkowego.

Rozwiązanie to często stosowane jest w działach, w których mamy do czynienia z nierównomiernym rozłożeniem pracy w poszczególnych okresach. Przykładem może być dział księgowości, w którym największa ilość pracy przypada zawsze na koniec miesiąca i roku. Pracownicy tego działu powinni mieć możliwość odebrania nadgodzin w postaci czasu wolnego w innym terminie. 

Nie zawsze interes pracodawcy związany z rekompensatą za nadgodziny jest zbieżny z interesem pracownika. Dla części pracowników, zwłaszcza tych gorzej zarabiających bardziej atrakcyjna niż dni wolne będzie rekompensata finansowa.

Rozwiązanie to można zastosować w każdym przedsiębiorstwie czy instytucji, bez względu na jej wielkość czy rodzaj prowadzonej działalności. 

• Rozwiązanie to nie wiąże się z koniecznością ponoszenia dodatkowych kosztów, wręcz przeciwnie, pozwala pracodawcy obniżyć koszty wypłat wynagrodzeń za nadgodziny. 

•  Nadużycia ze strony pracowników – celowe „zbieranie nadgodzin” w celu uzyskania rekompensaty pieniężnej lub dnia wolnego. 

• Celem pracodawcy zawsze powinno być ograniczanie liczby nadgodzin.  Praca w firmie powinna być tak zorganizowana, by nie było potrzeby zostawania w pracy „po godzinach”. 
• Prowadzenie ewidencji czasu pracy. 
• Informowanie pracowników o możliwości odebrania nadgodzin w postaci czasu wolnego i elastyczne podchodzenie do ich potrzeb dotyczących terminów, w których chcieliby odebrać sobie ten czas.  

Jaki wpływ ma pracownik na rekompensatę za nadgodziny?