Badanie IPiSS przeprowadzone wśród pracodawców pt. „Zatrudnienie przyjazne rodzinie (ang. family friendly employment – FFE) jako element kreowania warunków pracy osób mających obowiązki rodzinne – postawy pracodawców” (2011-2013)
Celem projektu badawczego pt. „Zatrudnienie przyjazne rodzinie jako element kreowania warunków pracy osób mających obowiązki rodzinne – postawy pracodawców” było określenie postaw pracodawców wobec inicjatywy zatrudnienia przyjaznego rodzinie i ukazanie ich w kontekście uwarunkowań społeczno-ekonomicznych i prawnych. Projekt był realizowany w ramach programu wieloletniego „Poprawa bezpieczeństwa i warunków pracy” – II etap, okres realizacji: lata 2011-2013, koordynowanego przez Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy i ustanowionego uchwałą nr 154/2010 Rady Ministrów z dnia 21.09.2010 r.
Badanie pozwoliło na zweryfikowanie hipotez badawczych:
- Postawy pracodawców wobec zatrudnienia przyjaznego rodzinie kształtują się pod wpływem wielu uwarunkowań o charakterze zewnętrznym (sytuacja gospodarcza kraju, sytuacja na rynku pracy, uwarunkowania kulturowe), jak i wewnętrznym (kondycja ekonomiczna zakładu pracy, rodzaj i charakter działalności, wielkość i struktura zatrudnienia, możliwości organizacyjne, ocena uprawnień normatywnych i ich skutków dla funkcjonowania zakładu pracy).
- Wykorzystanie rozwiązań FFE przez pracodawców zależy od ich wiedzy o potrzebie, sposobach, formach i korzyściach wynikających ze stosowania rozwiązań wspierających pracujących rodziców, dalej od systemu wartości pracodawców oraz od umiejętności zastosowania w praktyce FFE.
Badanie pozwoliło na udzielenie odpowiedzi na pytania:
- Jakie są postawy pracodawców wobec zatrudnienia przyjaznego rodzinie?
- Jakie są warunki pracy w firmach?
- Jakie uprawnienia kodeksowe dla pracowników mających obowiązki macierzyńskie i rodzinne stosują pracodawcy w swoich firmach?
- Czy i jakie rozwiązania dobrowolne w zakresie godzenia pracy z życiem rodzinnym stosują pracodawcy w swoich firmach?
- Jaki wpływ na wprowadzenie zatrudnienia przyjaznego rodzinie mają uwarunkowania ekonomiczne?
Badanie zostało przeprowadzone metodą jakościową, przy wykorzystaniu 2 technik badawczych:
- wywiadu pogłębionego IDI (ang. in depth interviews) z 30 pracodawcami (ich przedstawicielami) dobranymi celowo, reprezentującymi firmy zróżnicowane pod względem wielkości (liczby zatrudnionych), stopnia sfeminizowania załogi, przynależności do sektora prywatnego lub publicznego, z udziałem lub bez kapitału zagranicznego, reprezentujące różne działy gospodarki narodowej;
- metodę zogniskowanego wywiadu grupowego FGI (ang. focus group interview) z przedstawicielami organizacji pracodawców (3 osoby) i organizacji pracowniczych (3 osoby) oraz z osobami pracującymi zawodowo, mającymi rodzinne obowiązki opiekuńcze (3 osoby). Badanie pozwoliło na pogłębienie wiedzy o stanie oraz uwarunkowaniach, możliwościach i barierach rozwoju zatrudnienia przyjaznego rodzinie w Polsce.
Wyniki badań zawarte są w publikacjach:
- Balcerzak-Paradowska B. (red.), Zatrudnienie przyjazne rodzinie. Doświadczenia międzynarodowe. Realia polskie, Centrum Partnerstwa Społecznego Dialog im. A. Bączkowskiego, IPiSS, Warszawa 2014, s. 190-276, dostęp: http://www.cpsdialog.pl/publikacje/publikacje-ksiazkowe; Smoder A.,
- Miejsce pracy przyjazne rodzinie – perspektywa pracodawcy, [w:] Machol-Zajda L., Sadowska-Snarska C. (red.), Rynek pracy i polityka społeczna w XXI wieku. Aktualne problemy, Komitet Nauk o Pracy i Polityce Społecznej PAN, Instytut Pracy i Polityki Społecznej w Warszawie, Wydział Ekonomii i Zarządzania Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok-Warszawa 2014, s. 174-188;
- Głogosz D., Zatrudnienie przyjazne rodzinie – determinanty postaw pracodawców (wyniki badań empirycznych), [w:] Machol-Zajda L., Sadowska-Snarska C. (red.), Rynek pracy i polityka społeczna w XXI wieku. Aktualne problemy, dz.cyt., s. 160-173.