Jakie dodatkowe uprawnienia przysługują kobietom w ciąży i od kiedy?
Pracownica powinna przedstawić pracodawcy świadectwo lekarskie stwierdzające stan ciąży. Od tego momentu kobieta może korzystać ze wszystkich przywilejów związanych z ciążą, w tym ze zwolnień od pracy na wykonywanie badań lekarskich oraz z zakazów wykonywania prac wzbronionych czy z ograniczeń dotyczących pracy przy monitorach ekranowych.
Badania w okresie ciąży
Zasadą jest, że pracodawca powinien udzielać zatrudnionym kobietom będącym w ciąży zwolnień od pracy na zlecone przez lekarza badania lekarskie przeprowadzane w związku z ciążą. Nie jest to jednak obowiązek bezwzględny, gdyż dotyczy jedynie badań zleconych przez lekarza i tylko w takich przypadkach, gdy nie mogą być one wykonane poza godzinami pracy. W przypadku zwolnienia od wykonywania obowiązków za czas takiej nieobecności w pracy zatrudniona ciężarna zachowuje prawo do wynagrodzenia.
PRZYKŁAD
Pracownica jest zatrudniona na ¾ etatu i pracuje w różnym wymiarze godzinowym w poszczególnych dniach tygodnia. Pracownica występuje z wnioskiem o zwolnienie jej na badanie USG trójwymiarowe. W takim przypadku pracodawca może odmówić zwolnienia z pracy w trakcie dniówki roboczej, gdyż badanie jest przeprowadzane z własnej inicjatywy pracownicy, nie zostało zlecone przez lekarza, poza tym rozkład czasu pracy tej zatrudnionej pozwala na wykonanie badania po godzinach pracy.
Inne uprawnienia kobiet w ciąży
Poza uprawnieniem do wykonywania badań w godzinach pracy kobiety w ciąży mogą korzystać z szeregu gwarancji lub przywilejów, do których możemy zaliczyć:
- Prace wzbronione kobietom w ciąży – kobiet w ciąży nie można zatrudniać przy wykonywaniu prac uciążliwych, niebezpiecznych lub szkodliwych dla zdrowia, jeśli mogłoby to mieć niekorzystny wpływ na ich zdrowie lub przebieg ciąży. Przepisy regulują katalogi prac wzbronionych i te listy powinny być także przez pracodawców uwzględniane w regulaminach pracy.
- Ograniczenie dotyczące pracy przy monitorach ekranowych – do 4 godzin na dobę.
- Ochronę przed wypowiedzeniem i rozwiązaniem umowy o pracę w okresie ciąży.
- Zakazy prac w nadgodzinach i w porze nocnej.
- Zakaz wykonywania pracy powyżej 8 godzin w przypadku zatrudnienia w systemie równoważnego czasu pracy lub w innych systemach opartych na przedłużonym dobowym wymiarze czasu pracy.
- Obowiązek zwolnienia ze świadczenia pracy lub przeniesienia do innej pracy, jeśli kobieta wykonywała wcześniej prace wzbronione kobietom w ciąży.
- Zakaz delegowania poza stałe miejsce pracy i zatrudniania w systemie przerywanym bez zgody pracownicy.
Podstawa prawna:
- art. 148, art. 176, art. 177, art. 178, art. 179, art. 185 Kodeksu pracy.