30 maja br. w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej odbyło się śniadanie prasowe z udziałem przedstawicieli mediów. Pretekstem do dyskusji były wyniki projektu „Rodzina i praca – to się opłaca!”. Spotkanie otworzyła Pani Minister Elżbieta Rafalska. Zaproszeni eksperci zaprezentowali wyniki badań w zakresie godzenia ról w polskich przedsiębiorstwach oraz przedstawili funkcjonalności najnowszej platformy Ministerstwa dostępnej pod adresem: www.rodzinaipraca.gov.pl.

Różne badania pokazują, że to brak stabilności ekonomicznej rodziny oraz trudności w łączeniu obowiązków rodzinnych i zawodowych czy też w możliwości powrotu na rynek pracy po urodzeniu dziecka są jednym z ważniejszych barier, na które wskazują osoby młode planujące potomstwo - powiedziała Minister Rafalska. Program 500+ daje rodzinom poczucie większej stabilności materialnej i możliwości zapewnienia dzieciom odpowiedniej opieki. Dlatego ważne jest teraz podjęcie działań zmierzających do zachęcenia pracodawców do wprowadzania rozwiązań umożliwiających pracownikom godzenie obowiązków rodzinnych z pracą.

Równowaga pomiędzy życiem zawodowym i prywatnym jest w Polsce towarem deficytowym. Z danych Eurostatu wynika, że Polacy pracują przeciętnie 40 godzin i 42 minuty tygodniowo. Dla porównania, statystyczny Europejczyk pracuje tylko 37 godzin i 10 minut. Z trudnościami w godzeniu życia zawodowego i prywatnego (ang. work-life balance) boryka się znaczna część osób zatrudnionych w polskich przedsiębiorstwach.

Blisko 80% pracowników uważa, że zbyt dużo czasu poświęca na pracę, ponad połowa deklaruje, że dopasowanie czasu pracy do obowiązków rodzinnych przychodzi im z trudnością, zaś 43,7% ma problemy z jego dopasowaniem do opieki nad dziećmi, a 33,2% - do opieki nad starszymi członkami rodziny. Aż dla 56% pracowników sukces zawodowy jest równoznaczny z utrzymaniem równowagi pomiędzy życiem zawodowym i prywatnym¹. Z badań wynika też, że zaburzona równowaga między życiem prywatnym a pracą 12-krotnie zwiększa ryzyko wypalenia zawodowego i 3-krotnie podnosi ryzyko wystąpienia stanów depresyjnych² 

Ministerialny projekt „Rodzina i Praca – to się opłaca!” ma na celu promocję mechanizmów godzenia ról zawodowych i rodzinnych w miejscu pracy, przybliżenie pracodawcom i pracownikom wiedzy na temat mechanizmów i instrumentów ułatwiających godzenie życia zawodowego z rodzinnym, a tym samym stworzenie klimatu sprzyjającego rodzinie. W ramach projektu, na przykładzie 36 przedsiębiorstw odwzorowujących różnorodność polskiego biznesu, przeanalizowano możliwości, bariery, wyzwania oraz korzyści płynące z wdrażania mechanizmów godzenia ról. Uczestnicy dowiedzieli się między innymi o konieczności zaangażowania w proces wypracowywania i wdrażania mechanizmów godzenia ról pracowników danej firmy – bez ich udziału, nawet działania podejmowane przez pracodawcę w najlepszej intencji mogą nie przynieść pożądanych korzyści.

Jakie rozwiązania stosują polskie firmy, by wyjść naprzeciw potrzebom współczesnych pracowników? Pomysłów dotyczących godzenia ról zawodowych i rodzinnych jest tyle, ile firm na rynku. Warte uwagi są zwłaszcza te wspierające nie tylko pojedynczych pracowników, lecz także całe rodziny. W trosce o nie liczne firmy oferują elastyczny czas pracy i możliwość pracy zdalnej w pewnych obszarach, szczególnie w pierwszych miesiącach po narodzinach dziecka. Istotnym elementem kultury wielu organizacji jest tworzenie przyjaznych warunków pracy i zapewnianie np. pokojów wykorzystywanych przez karmiące mamy. Pracownicy i rodziny wielu firm chętnie korzystają ze specjalnych karnetów na zajęcia sportowe i językowe, a także zniżek do teatrów, kin, galerii sztuki.

Na platformie Ministerstwa www.rodzinaipraca.gov.pl zaprezentowano narzędzia i mechanizmy, które wspierają godzenie życia zawodowego i rodzinnego. Jej adresatami są zarówno pracodawcy, jak i pracownicy. Uczestnicy mieli możliwość w praktyce zapoznać się, jak na podstawie określenia prostych kryteriów (wielkość firmy, koszty wdrożenia, główny beneficjent, charakter pracy) łatwo można otrzymać zestaw konkretnych rozwiązań odpowiadających na potrzeby różnych grup pracowników (np. młodych rodziców, osób niepełnosprawnych, pracowników w różnych wieku) i zgodnych ze specyfiką i możliwościami firm

1. Głogosz D. „Zatrudnienie przyjazne rodzinie – oczekiwania pracujących rodziców” /w:/ C. Sadowska-Snarska, „Godzenie życia zawodowego i rodzinnego w Polsce”, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Białymstoku, Białystok 2011, s. 104.
2. Explaining Work – Life Conflict of Men and Women Across Europe – Disentangling the Impact of Social Policy, Heejung Chung UK 2012.